یک شهرداری چگونه اداره می شود؟
کلمه شهرداری در سوئدی «کومون» گفته میشود. کلمهای که از واژه «کومیونیس» لاتین ریشه گرفته و به معنی مشترک است. در یک شهرداری، مردم باید مدارس، مراکز تفریحی، آب شهری، فاضلاب و غیره را مشترکاً اداره کنند.
شهرداریهای مختلف
یک شهرداری یک منطقه جغرافیایی است. منطقهای که ساکنان آن حق دارند در مورد نحوه رسیدگی به امور مشترک خود تصمیم گیری کنند. در سوئد ۲۹۰ شهرداری وجود دارد.
اندازه و جمعیت شهرداریها بسیار متفاوت از یکدیگرند. شهرداری «کیرونا» در شمال سوئد بیش از دو هزار برابر بزرگتر از شهرداری «سوندبیبرگ» واقع در استان «استوکهلم» است که از لحاظ وسعت کوچکترین شهرداری سوئد است. شهرداری استوکهلم با کمی بیش از ۹۵۰۰۰ نفر جمعیت در سال ۲۰۱۸ میلادی دارای بیشترین جمعیت است. شهرداری «بیورهولم» در استان «وستربوتِن» دارای کمی کمتر از ۲۵۰۰ نفر جمعیت است.
پیشینهٔ شهرداری
در جامعهٔ کشاورزی قدیم، مردم به دنبال کلیسای منطقه تشکیل یک قریه را میدادند. قریه از چند روستای مختلف تشکیل میشد. در آنجا، مردان در جلسهٔ اجتماع کلیسا شرکت جسته، در مورد چگونگی نگهداری از کلیسای مشترک، چگونگی مراقبت از سالمندان و نحوه شکل دهی مدارس کودکان تصمیم گیری میکردند.
در طول قرن نوزدهم میلادی، سوئد صنعتی شد و در سال ۱۸۶۲ میلادی شهرداریهای حاضر تشکیل شدند. در آن زمان حدود ۲۵۰۰ شهرداری در سوئد وجود داشت. از مزایای شهرداریهای کوچک این بود که اکثر مردم یکدیگر را میشناختند و زمانی که سیستم کار می کرد احساس تعلق منطقهای میشد. مهاجرت بزرگ به شهرها به این معنی بود که در روستاها ساکنان کمتری باقی ماندند. در نتیجه دو اصلاحات در تقسیمات بزرگ شهرداریها انجام شد که به این معنی بود که تعداد شهرداریها به حدود ۱۰۰۰ عدد رسید. این شهرداریها نیز بسیار کوچک بودند تا قادر به پاسخگویی به نیازهای مردم برای خدماتی مانند مدارس عالی، استخرهای شنا و غیره باشند. لذا بازهم شهرداریهای بیشتری با هم ادغام شدند. امروز در سال ۲۰۱۹ میلادی ۲۹۰ شهرداری در سوئد وجود دارد.
انتخابات شورای شهرداری
انتخابات شهرداری هر چهار سال یک بار در دومین یکشنبه از ماه سپتامبر به همراه انتخابات مجلس برگزار می شود. برای رأی دادن در انتخابات شهرداری، لازم است تا زمان روز انتخابات ۱۸ سال سن داشت و همچنین در آن شهرداری ثبت احوال بود. شهروندان خارجی هم حق رأی دادن در انتخابات شهرداری را دارند، اما لازم است سه سال قبل از روز انتخابات در سوئد اقامت گرفته باشند.
شورای شهر
شورای شهر همتای مجلس ملی در شهرداری است. این بدان معنی است که شورای شهر، که معمولاً شورا نامیده میشود، بالاترین مقام تصمیم گیری در سیاست آن شهرداری است. در اینجا تمام تصمیمات مهم اتخاذ میشوند، به عنوان مثال تصویب بودجهٔ شهرداری یا به عبارت دیگر درآمدها و هزینههای شهرداری.
شورای شهر معمولاً یک بار در ماه ملاقات می کند و این جلسات عمومی هستند. این به این معنی است که هر کسی می تواند از این جلسات بازدید کند. شورای شهر هیئت مدیرهٔ شهرداری را تعیین می کند که مهمترین مجمع سیاسی شهرداری است.
هیئت مدیرهٔ شهرداری
هیئت مدیرهٔ شهرداری مهمترین ارگان سیاسی در شهرداری است. شورای شهرداری همتای دولت ملی در شهرداری است. در این هیئت همهٔ مسائل قبل از تصمیم گیریهای نهایی در شورای شهر آماده می شوند. به ندرت اتفاق میافتد که شورای شهر تغییراتی در پیشنهادهای هیئت مدیره بدهد و این البته به دلیل این واقعیت است که همان احزاب در هر دو مجمع دارای قدرت هستند. بزرگترین حزب در شورای شهر نیز دارای بیشترین کرسی در هیئت مدیرهٔ شهرداری است.
هیئتها
البته اعضای هیئت مدیرهٔ شهرداری نمیتوانند همه چیز راجع به شهرداری را درک کنند. بنابراین، هیئتهای دیگری نیز در شهرداری وجود دارند که همتای کمیتهها در مجلس ملی هستند. برخی از این هیئتها اجباری هستند، به عبارت دیگر شهرداری باید این هیئتها را داشته باشد، بعضی دیگر هیئتها داوطلبانه هستند. هر هیئت یا کمیته مسئول امور خاص خود است. این میتواند مدرسه، مراقبت از کودکان، اوقات فراغت و غیره باشد. هیچ یک از جلسات هیئتها عمومی نیستد، اما شهروندان شهرداری می توانند از طریق خواندن صورتجلسات این مجامع به تصمیمهای گرفته شده پی ببرند.
اقتصاد شهرداری
شهرداریها مسئول بسیاری از امور هستند، چیزی که هزینهٔ زیادی بر میدارد. در سال های اخیر شهرداریها مشکلات مالی داشتهاند. هر ساله شهرداری برای سال آینده یک بودجه محاسبه میکند. این یک برنامهٔ اقتصادی است در مورد اینکه چه درآمدی کسب میکند و چه هزینههایی میپردازد. هر هیئت یا کمیته درخواستهای خود را به هیئت مدیرهٔ شهرداری ارسال میکند. سپس هیئت مدیرهٔ شهرداری پیشنهادی را برای آنچه که به عنوان مثال مدرسه میتواند هزینه کند تهیه میکند. مهمترین منبع درآمد شهرداری، مالیات شهری است. این کمی بیش از نیمی از درآمد شهرداری را پوشش میدهد.
این شورای شهرداری است که هر ساله تصمیم می گیرد مالیات شهری چه مقدار باید باشد. یکی دیگر از منابع مهم درآمد شهرداری هزینههای مختلفی است که شهروندان برای آب، برق و نظافت شهری میپردازند. این معمولاً حدود ۲۰ درصد از درآمد شهرداری است. شهرداری ها کمک هزینه از دولت هم دریافت میکنند. چیزی که معمولاً حدود ۲۰ درصد از درآمد شهرداری است.
مراقبت
یکی از وظائف شهرداری مراقبت از ساکنان آن است. به عنوان مثال، در مورد مراقبت از کودکان (مانند مهد کودک، مدرسه و اوقات فراغت) و مراقبت از سالمندان (خانه های مراقبت از سالمندان و غیره)، دادن کمک هرینه به افراد و خانوادههایی که قادر به تأمین معیشت خود نیستند و غیره انجام می شود. (برای شرح بیشتر مراجعه شود به مقالهٔ «ساختارهای رفاه سوئدی».)
شوراهای استانداریها
در سوئد ۲۳ شورای استانداری وجود دارد. به طور کلی، شورای استانداریها دارای مرزهای مشابه با استانها هستند. هر استانداری از چندین شهرداری تشکیل می شود. استانداریها عمدتا مسئول مراقبت های بهداشتی در داخل استان هستند، اما همچنین مسئول حمل و نقل عمومی و بخشی از آموزش و پرورش نیز هستند. فعالیت یک استانداری بسیار شبیه یک شهرداری است. این بدان معنی است که هم شورای استانداری، هم هیئت مدیره و هم هیئتها یا کمیتهها وجود دارند. انتخابات شورای استانداریها هم زمان با انتخابات مجلس و انتخابات شورای شهرداریها برگزار می شود. درآمد استانداری از مالیات استانی، کمک هزینههای دولتی و شارژها تأمین میشود.